Il 7° Reggimento di Fanteria “Cuneo” faceva parte del 27° artiglieria e tra il 1942 e il 1943 fu dislocato, con compito di presidio, nelle isole Cicladi (Egeo), precisamente sulle isole di Naxos, Santorini, Ikaria, Andros, Syros e Samo.
Dopo l’armistizio dell’8 settembre 1943 il reggimento venne sciolto ed i suoi militari furono disarmati e fatti prigionieri dai tedeschi.
Alcuni di questi però riuscirono a scappare e furono nascosti dalla popolazione greca per evitare loro la fucilazione o la deportazione in Germania.
Questo accadde anche sull’Isola di Naxos, e precisamente nel villaggio di Moni, dove una famiglia greca decise di dare rifugio (mettendo in pericolo anche la propria vita) a tre italiani: Giovanni, Arturo ed un altro del quale si è persa memoria del nome.
Il capofamiglia, Logothetis Kontopidis, nascose per alcuni mesi in un posto sicuro i tre giovani italiani, mandando quando poteva la figlia Maria a portare loro da mangiare di nascosto.
Tutto ciò andò avanti fino a quando i tre presero la decisione di tentare un ritorno in Italia.
Di questi militari italiani la famiglia di Moni non ne seppe più nulla.
Unico ricordo di uno di questi ragazzi, lasciato alla generosa famiglia greca, era una sorta di piastrino di riconoscimento, prima custodito da Logothetis e poi dal nipote Takis, figlio di Maria, ora novantenne.
Dopo tanti anni, Takis vorrebbe restituire questo cimelio al legittimo proprietario (o ai suoi eredi) e così conoscere la sorte di questo militare italiano.
Το 7ο Σύνταγμα Πεζικού «Cuneo» ήταν μέρος του 27ου πυροβολικού και μεταξύ 1942 και 1943 ήταν εξάρθρωσε, με ευθύνη επίβλεψης, στις Κυκλάδες (Αιγαίο), και συγκεκριμένα στα νησιά Νάξο, Σαντορίνη, Ικαρία, την Άνδρο, τη Σύρο και Σάμο.
Μετά την ανακωχή της 8ης Σεπτεμβρίου 1943 το σύνταγμα διαλύθηκε και οι στρατιώτες του αφοπλίστηκαν και κρατήθηκαν αιχμάλωτοι από τους Γερμανούς.
Ωστόσο, μερικοί από αυτούς κατάφεραν να ξεφύγουν και να κρυφτούν από τον ελληνικό πληθυσμό για να αποφύγουν τη σκοποβολή ή την απέλασή τους στη Γερμανία.
Αυτό συνέβη και στο νησί της Νάξου, και συγκεκριμένα στο χωριό Μονή, όπου μια ελληνική οικογένεια αποφάσισε να δώσει καταφύγιο (επίσης θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή τους) με τρεις Ιταλούς: Giovanni, Arturo, και ένα άλλο από τα οποία έχει χάσει τη μνήμη όνομα.
Ο επικεφαλής της οικογένειας, ο Λογοθέτης Κοντοπίδης, έκρυβε για λίγους μήνες τους τρεις νέους Ιταλούς σε ασφαλές μέρος, στέλνοντας όταν η κόρη τους η Μαρία μπορούσε να τους πάρει για να φάει κρυφά.
Όλα αυτά συνεχίστηκαν έως ότου οι τρεις έκαναν την απόφαση να προσπαθήσουν να επιστρέψουν στην Ιταλία.
Η οικογένεια της Μονής δεν γνώριζε τίποτα για αυτούς τους Ιταλούς στρατιώτες.
Η μόνη υπενθύμιση ενός από τα αγόρια, αριστερά προς τη γενναιόδωρη ελληνική οικογένεια, ήταν ένα είδος αναγνώρισης πινακίδων, πρώτη φρουρείται από Λογοθέτη και στη συνέχεια από τον ανιψιό του Τάκη, ο γιος της Μαρίας, τώρα ενενήντα χρόνια παλιά.
Μετά από τόσα χρόνια, ο Τάκης θα ήθελε να επιστρέψει αυτό το κειμήλιο στον νόμιμο ιδιοκτήτη (ή στους κληρονόμους του) και έτσι γνώριζε τη μοίρα αυτού του Ιταλού στρατιώτη.
“Caro Roberto, sono davvero dispiaciuto di non poter parlare italiano. Ti mando la foto dell’oggetto che ho ricevuto da mio nonno, che aveva nascosto tre soldati italiani nella sua fattoria per 2-3 mesi. Uno di loro ha lasciato questo come ricordo quando hanno cercato di tornare in Italia. Probabilmente i tedeschi li avranno arrestati e li avranno portati in un campo di concentramento, o ancora peggio, li avranno fucilati. Ma non ne siamo così sicuri. Questa è la storia che conosco da mia madre. Uno si chiamava Giovanni l’altro Arturo. Lei non ricorda il nome dell’altra persona. Sono contento di avere un contatto con te. Tutti i miei migliori saluti. Un abbraccio fraterno !!! Takis Liarmakopoulos ”.
“Αγαπητέ Roberto, λυπάμαι πολύ που δεν μιλώ ιταλικά. Σας στέλνω μια εικόνα του αντικειμένου που έλαβα από τον παππού μου, ο οποίος είχε κρυφτεί τρεις ιταλοί στρατιώτες στο αγρόκτημα του για 2-3 μήνες. Ένας από αυτούς άφησε αυτό ως μνήμη όταν προσπάθησαν να επιστρέψουν στην Ιταλία. Πιθανόν οι Γερμανοί θα τους έχουν συλλάβει και θα τους οδηγήσουν σε στρατόπεδο συγκέντρωσης, ή χειρότερα, θα τους έχουν πυροβολήσει. Αλλά δεν είμαστε τόσο σίγουροι. Αυτή είναι η ιστορία που γνωρίζω από τη μητέρα μου. Ο ένας ονομάστηκε Giovanni η άλλη Arturo. Δεν θυμάστε το όνομα του άλλου ατόμου. Είμαι στην ευχάριστη θέση να έρθω σε επαφή μαζί σας. Με μεγάλη μου χαρά. Μια αδελφική αγκαλιά !!! Takis Liarmakopoulos ”.
Questa ricostruzione è stata possibile ancora una volta grazie alla Rete e ad una segnalazione di un’amica di Facebook (Bruna De Paula) la quale nei giorni scorsi mi ha contattato mettendomi al corrente che su una pagina FB sulla Seconda Guerra mondiale in lingua greca era stata pubblicata la foto di una sorta di piastrino di riconoscimento di un soldato appartenente al 7° Reggimento Fanteria Cuneo, tale Forestieri Giovanni.
Purtroppo su questo piastrino non è riportata la data di nascita del soldato e anche da un controllo fatto nelle banche dati del Ministero della Difesa e tra i documenti dell’Ufficio Informazioni Vaticano per i Prigionieri di Guerra non risulta nulla, né sulla sua eventuale morte, né sulla sua deportazione.
Ora la speranza è quella di rintracciare i parenti di questo militare italiano e metterli in contatto con gli eredi di questa famiglia greca che ha dimostrato la sua umanità e generosità con chi fino al giorno prima era considerato un “invasore”.
Αυτή η ανοικοδόμηση έγινε ξανά χάρη στο δίκτυο και σε μια αναφορά από έναν φίλο του Facebook (Bruna De Paula) που με έστειλε πρόσφατα με λέγοντάς μου ότι σε μια σελίδα του FB για τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο στην ελληνική γλώσσα δημοσιεύθηκε η φωτογραφία ενός είδους πινακίδας αναγνώρισης ενός στρατιωτικού που ανήκει στο 7ο Συντάγμα του Πεκίνου Cuneo, όπως ο Forestieri Giovanni.
Δυστυχώς, σε αυτό το πιάτο, δεν δίνεται η ημερομηνία γέννησης του στρατιώτη, αλλά και ο έλεγχος γίνεται στις βάσεις δεδομένων του Υπουργείου Άμυνας και μεταξύ των εγγράφων του Βατικανού Γραφείο Πληροφοριών των αιχμαλώτων πολέμου δεν είναι τίποτα, ούτε για ενδεχόμενη θάνατό του, ούτε για την απέλαση του.
Τώρα, η ελπίδα είναι να εντοπίσει τους συγγενείς του ιταλικού στρατού, και να τους φέρουν σε επαφή με τους κληρονόμους της ελληνικής οικογένειας που έχει αποδείξει την ανθρωπότητα και τη γενναιοδωρία του με εκείνους που την προηγούμενη μέρα είχε θεωρηθεί ως «εισβολέα».
Per info: dimenticatidistato@gmail.com
Takis Liarmakopoulos può essere contattato sul suo profilo Facebook
(possibilmente in greco o in inglese):
(Stefano Fascetti) – Potrebbe essere utile sapere che un fante Giovanni Forestieri faceva parte della Compagnia Comando del 1° Battaglione comandato dal Ten. Col. Piacentini, di stanza proprio a Naxos. Insieme a lui, nella stessa Compagnia, figurano due “Arturo”: i fanti Arturo Bonfanti e Arturo Sortino. (I dati sono ricavati da “C’era una volta il 7°” di Guglielmo Scalise).
(Stefano Fascetti) – Θα μπορούσε να είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε ότι ένας στρατιώτης Giovanni Forestieri ήταν μέλος της Εταιρείας Διοίκησης του 1ου Τάγματος που διοικείται από τον Δέκατα Κοσμήτορα Piacentini, με έδρα τη Νάξο. Μαζί του, στην ίδια Εταιρεία, υπάρχουν δύο “Arturo”: οι πεζάρ Arturo Bonfanti και Arturo Sortino. (Τα δεδομένα λαμβάνονται από το “C’era una volta il 7°” από τον Guglielmo Scalise).
Dimenticati di Stato 